สัมมสนญาน

สัมมสนญาณ เป็นญาณอันดับที่สามของโสฬสญาณ เป็นญาณที่มีกำลังของปัญญาเข้มแข็งกว่าญานที่หนึ่งและญาณที่สอง มีกำลังของปัญญามากกว่า แต่ยังไม่ขึ้นวิปัสสนาตัวจริง แต่ญาณนี้จะทำให้เห็นรูปนามกว้างขวางมากมายเกิดดับสืบต่อเนื่องกัน แต่จะเห็นในอดีตที่เพิ่งผ่านมา เพิ่งจบไป โดยมีรูปนาม หรือสภาวะธรรมรองรับ

แต่ที่สำคัญก่อนที่จะขึ้นลำดับของญาณ หรือวิปัสสนา เราต้องฝึกสติขึ้นมาเสียก่อน และหมั่นฝึกสมาธิให้มีความตั้งมั่นของจิตในการตามรู้ตามดูและรู้ทันอารมณ์ เมื่อจิตมีสติและสมาธิเข้มแข็งขึ้นมาแล้วจิตนั้นเลยตั้งมันอยู่ที่ฐานและรับรู้อารมณ์ที่กระทบโดยไม่ไหลออกไปจมกับอารมณ์ จิตเลยสามารถเห็นความจริงของอารมณ์ด้วยความเป็นกลาง ถึงจะนำจิตนั้นมาเดินงานวิปัสสนา เดินตามลำดับของญาณหรือ นำมาเดินปัญญาได้